Terug naar school: GAIA-cursus ‘Bigs voor boeren’

Brussel, 31 augustus 2016 – Bij de start van het nieuwe schooljaar introduceert dierenrechtenorganisatie GAIA een cursus ‘Bigs voor boeren’. Vanaf morgen worden de varkensboeren gedurende een week via een ludieke en pedagogische radiospot ondergedompeld in een biggentaalbad. Blijkt immers dat bij de meerderheid onder hen zelfs de elementaire basiskennis ontbreekt, waardoor zij de biggen niet begrijpen. “De meeste varkensboeren, castreren pasgeboren biggen door er met een mes in te snijden en de teelballen te verwijderen. GAIA klaagt al jaren aan dat deze ingreep bijzonder pijnlijk en traumatisch is voor de jonge dieren. Ze zijn amper enkele dagen oud,” aldus Ann De Greef, directeur van GAIA. “Telkens de biggen zo wreed onder het mes gaan, schreeuwen ze het uit. Maar de meeste varkensboeren begrijpen niet wat de big wil zeggen,” voegt ze toe. “Enkel een wettelijk verbod kan een einde maken aan dit flagrante gebrek aan empathie en het gemak waarmee vele varkensboeren de wetenschappelijke feiten naast zich neerleggen. Ze moeten bij wet verplicht worden om gebruik te maken van beschikbare alternatieven die diervriendelijk en doeltreffend zijn.”

In 2013 liet de toenmalige federale minister Laurette Onkelinx, destijds bevoegd voor dierenwelzijn, aan GAIA weten dat chirurgische varkenscastratie via een Koninklijk Besluit  aan banden zou gelegd worden.  Dat is er nooit gekomen omdat de Gewesten niet akkoord gingen. Ondertussen is Dierenwelzijn een regionale bevoegdheid. In Vlaanderen is een verbod vanaf 2018 opgenomen in het regeerakkoord. GAIA vreest echter dat de sector alles in het werk zal stellen om ervoor te zorgen dat dit verbod er niet komt. Daarom wil de dierenrechtenorganisatie dit belangrijke dierenwelzijnsthema opnieuw onder de aandacht brengen van het grote publiek. Dierenvrienden kunnen via de GAIA-website een duidelijke boodschap sturen naar de Vlaamse en Waalse ministers van Dierenwelzijn. Waarop wachten de bevoegde ministers nog, aangezien er diervriendelijke alternatieven bestaan, die meerdere varkenshouders trouwens al toepassen?

Een bijzonder pijnlijke en traumatische ingreep

Jaarlijks worden in België 4,5 miljoen mannelijke biggen chirurgisch gecastreerd om berengeur te vermijden. Dat is een onaangename geur die kan vrijkomen bij het verhitten van vlees van een kleine minderheid van de geslachtsrijpe, ongecastreerde varkens.  Een deel van de consumenten stoort zich aan die geur.  Daarom worden bij de overgrote meerderheid van biggen de testikels enkele dagen na hun geboorte verwijderd.  Zelfs indien de biggen lokaal verdoofd worden, dan nog blijft dit een bijzonder pijnlijke en traumatische ingreep, ook omdat er geen postoperatieve zorgen toegediend worden.  Nochtans is de wetenschap hierover unaniem.

De markt is klaar voor alternatieven

De markt is klaar voor diervriendelijke toepassingen: zo kan de boer de varkens vaccineren tegen berengeur. Omdat dit vaccin de varkens beter doet groeien (betere voederconversie), is het ook voordelig voor de varkenskwekers. Men kan de beren ook intact laten. Verscheidene Belgische supermarktketens hebben zich enkele jaren geleden reeds geëngageerd om niet langer vlees te verkopen van chirurgisch gecastreerde varkens.

Tegenkantingen van de sector

Ondanks alle wetenschappelijke bevindingen terzake, die precies het tegendeel bewezen hebben, blijven de meeste varkensboeren bij hoog en bij laag beweren dat de biggen bij chirurgische castratie nauwelijks of helemaal geen pijn ondergaan. Omdat ze niet beter weten, uit gemakzucht, uit gewoonte, of omdat ze slecht geïnformeerd zijn? Vandaag past een aantal Belgische varkenshouders  al twee alternatieven voor biggencastratie toe: mannelijke biggen vaccineren tegen berengeur en de dieren intact laten.  Een ander argument dat de sector aanhaalt, is dat Duitsland, de belangrijkste afzetmarkt van Belgisch varkensvlees, geen vlees van niet gecastreerde biggen zou aanvaarden. Maar volgens een onderzoek in opdracht van GAIA in 2014, is deze informatie achterhaald. Tal van Duitse supermarktketens en grote slachthuizen zoals Tönnies (het grootste in Europa), Vion of West Fleisch aanvaarden intacte dieren. Bovendien ligt vers vlees van tegen berengeur gevaccineerde varkens in Duitsland in de rekken van supermarkten. Ook het Duitse Naturland, 's werelds grootste promotor van biologische landbouw, aanvaardt vlees van niet gecastreerde biggen.